Maatwerk, of 'bespoke' zoals de Britten zeggen: u wordt er heden ten dage bijkans mee dood gegooid...
Maatwerk ruikt naar vroeger, heel vroeger zelfs. Want was het niet in 1763 dat ene James Watt een machine in elkaar flansde die in zijn eentje de klus van wel tien hard werkende mijnwerkers in Cornwall kon klaren? Op stoom nog wel... En wat goed was voor de mijnen van Cornwall, bleek al snel goed voor de rest van de wereld.
Een eeuw later kwam Henry Ford met zijn verdomde lopende band, en de tijd van maatwerk leek voorgoed voorbij.
Maatwerk anno 2013: met veel geld en weinig smaak kom je toch een heel eind...
Merkwaardig eigenlijk dat tijdens de renaissance en gouden eeuw maatwerk de normaalste zaak van de wereld was. Zelfs wie in die duistere middeleeuwen geen cent te makken had, had een kledingplank vol met hand- en op maatgemaakte stukken.
Het summum van maatwerk uit die tijd: de kathedralen. Waarvan de bouw door duizenden handwerkslieden soms meer dan duizend jaar in beslag nam. Met als resultaat, de bouwwerken die oorlogen en epidemieën overleefden en eeuwen later nog dagelijks busladingen bezoekers trekken, stuk voor stuk in compleet ontzag.
'Hairdresser to the Stars'- John Nollet, met zijn op maat gemaakte drie-delige Louis Vuitton-set, voor het fijn opbrengen van zijn bussen haarlak en krultangen...
Langzaam maar zeker werd maatwerk iets ouderwets. Iets voor bejaarden op stand die in duistere ateliers op ooit voorname straten hun kleding betrokken.
Maatwerk zoals vroeger, ach, was het nóg maar zo... Tegenwoordig omarmen saunabouwers, tuincentra en kledingketens het woord met grote gretigheid. Juist natuurlijk vanwege de associatie met chic en exclusief. Een 'bijzondere' autolak, een extra ribbeltje in een steigerhouten zithoek en voilà - maatwerk!
Bekende gezichten bij John Lobb, schoenmaker te Londen...
En zo levert 'maatwerk' in 2013 drie miljoen hits op, van maatwerktuinverlichting tot maatwerkuitvaarten. En als zelfs massamerk nummer één, Coca-Cola, op bestelling het etiket voorziet van uw naam, weet je dat er sprake is van de ultieme teloorgang.
Het enige echte maatwerk is van begin tot eind voor u op maat gemaakt. Dus niet vérmaakt, zoals men het 'maatwerk' van vandaag de dag probeert te slijten.
Het is geen kwestie van een extraatje hier of daar of een aanpassing op een bestaand iets.
'Bespoke', zoals gezegd, komt van 'bespoken', ofwel in Nederlands: er werd over gesproken. De klant zocht bij de kleermaker de stof, snit, knopen, aantal- en welk soort zakken, voering en ga zo maar door uit en daar werd dan uitvoerig en lekker lang over gesproken... Heerlijke tijden, daar kunt u uw Stijlmeester op vertrouwen...
Tijden die overigens nog niet helemáál tot het verleden behoren, neemt u daarvoor eens kijkje op Savile Row, Londen. U waant zich in een betere wereld.
De maatwerkliefhebber tast wat dieper in de buidel, om meer aan minder te besteden. Minder, maar beter. Want op maat... Echt op maat...
Met dank aan Onno Aerden - Financieel Dagblad